Do 20 maja 2018 roku stowarzyszenia mają czas, żeby w pełni dostosować się do nowych przepisów określonych w nowelizacji Prawo o stowarzyszeniach. Dostosowania dotyczą stowarzyszeń rejestrowych, które muszą lub chcą dostosować swoje statuty oraz stowarzyszeń zwykłych, które działały przed wejściem w życie nowelizacji, czyli przed 20 maja 2016 r.
ZMIANY DOTYCZĄCE STOWARZYSZEŃ ZAREJESTROWANYCH W KRS.
(1) Ilość osób potrzebnych do założenia stowarzyszenia.
Z obowiązującego dotąd limitu 15 osób, po nowelizacji osoby w liczbie co najmniej 7, zamierzające założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia.
(2) Interesy zbiorowe członków.
W zakresie swoich celów statutowych stowarzyszenia będą mogły reprezentować interesy zbiorowe swoich członków wobec organów władzy publicznej.
(3) Zatrudnianie członków.
Stowarzyszenie opiera działalność na pracy społecznej swoich członków, a do prowadzenia swych spraw stowarzyszenie może zatrudniać pracowników, a od 20 maja 2016 r. także swoich członków.
(4) Umowy i spory z członkiem zarządu.
W umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu oraz w sporach z nim stowarzyszenie reprezentuje członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków.
(5) Statut stowarzyszenia i tworzenie jednostek terenowych.
W statucie stowarzyszenia trzeba będzie określać możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją, a w zakresie sposobu reprezentowania stowarzyszenia – w szczególności sposób zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności uchwał władz stowarzyszenia.
(6) Tworzenie jednostek terenowych.
Nowelizacja dodała też nowe przepisy, które dotyczą tworzenia jednostek terenowych przez stowarzyszenia. Postanowienia o tym także musi określać statut stowarzyszenia.
(7) Dostosowanie statutów.
Stowarzyszenia działające na podstawie przepisów dotychczasowych mają dwa lata na dostosowanie swoich statutów do wymagań przewidzianych przepisami nowelizacji.
To czy dane stowarzyszenie będzie musiało dokonać zmian w statucie, będzie kwestią indywidualną – kwestią potrzeby i decyzji. Przykładowo: jeśli stowarzyszenie będzie planowało opłacać pracę członków zarządu, musi dokonać odpowiedniego zapisu w statucie (będzie to właśnie dostosowanie statutu do nowych przepisów). Ale jeśli w stowarzyszeniu nie ma potrzeby wynagradzania członków zarządu, nie będzie trzeba poprawiać statutu.
Opłaty w KRS – wnioski stowarzyszeń o rejestrację, zmianę danych są wolne od opłat skarbowych. Płacą jedynie te stowarzyszenia, które wpisane są również do rejestru przedsiębiorców.
ZMIANY DOTYCZĄCE STOWARZYSZEŃ ZWYKŁYCH.
Od 20 maja 2016 r. stowarzyszenia zwykłe tworzone są na nowych zasadach. Jednak nowelizacja ma duże znaczenie również dla stowarzyszeń zwykłych, które powstały wcześniej. „Stare” stowarzyszenia zwykłe, tj. takie, które zostały założone przed wprowadzeniem nowelizacji Prawa o stowarzyszeniach (przed 20 maja 2016 r.), powinny dostosować się do nowych przepisów i wprowadzić konieczne zmiany. Takie stowarzyszenia zwykłe muszą uzyskać wpis do nowej ewidencji. Mają na to czas właśnie do 20 maja 2018 r. Jeśli wpisu nie uzyskają, zostaną rozwiązane z mocy prawa.
Działań, które trzeba będzie przeprowadzić, żeby dostosować stare stowarzyszenie zwykłe do nowych przepisów, jest całkiem sporo. Potrzebne są zmiany w regulaminie, ponieważ ustawa opisała, co powinno się w nim znaleźć. Należy podjąć decyzję, czy reprezentantem ma być przedstawiciel, czy też lepiej powołać zarząd. Można również powołać komisję rewizyjną.
Stare stowarzyszenia zwykłe już wcześniej zgłaszały się do starostów z informacją o swoim powstaniu. Po 20 maja 2016 r. zaczęła funkcjonować prawdziwa ewidencja, dokładnie opisana w przepisach ustawy i w przepisach wykonawczych. Do takiej ewidencji stare stowarzyszenia zwykłe mają obowiązek się zgłosić.
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach;
ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw obowiązująca od 20 maja 2016 r.;
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 maja 2016 r. w sprawie prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów.